İşsizlik Rakamları Ürkütücü Boyutlarda

Hazırlayan: Meliha Kaplan

Dünyayı ve Türkiye’yi etkisi altına alan Covid-19 salgını, mevcut ekonomik krizin etkileri sürerken yeni bir ekonomik sorunu daha açığa çıkardı. İŞKUR tarafından açıklanan 2020 Mart ayı kayıtlı işsiz sayısı 3 milyon 675 bin 116 kişi oldu. Kayıtlı işsizlerin yüzde 51,1’i erkek, yüzde 48,9’u kadın, yüzde 36,4’ü ise 15-24 yaş grubundadır. Koronavirüs salgınının etkisi henüz İŞKUR işsizlik verilerine yansımamıştır. Son bir yılda ekonomik kriz nedeniyle kapanan işletmelerinin yanına bir de salgın nedeniyle üretime ara veren ya da kapanan işletmeler ekleneceği düşünüldüğünde önümüzdeki aylarda işsizlikte çok ciddi bir artış yaşanması kaçınılmazdır. Uluslararası Çalışma Örgütü de (ILO) bu konuda Covid-19 salgını nedeniyle dünya çapında 25 milyon insanın işinden olabileceği uyarısında bulunmaktadır. Geç kalınmadan tüm işçileri, işsizleri ve kayıt dışı çalışanları ekonomik kriz ve salgından korumaya yönelik önlemler alınmalıdır.

Hükümet tarafından geçtiğimiz günlerde açıklanan “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Taslağı” 4857 sayılı İş Kanunu’na geçici bir madde eklenmesini öngörüyor. İlgili geçici madde, işçinin iş sözleşmesinin üç ay süreyle feshedilemeyeceğini düzenliyor. Ancak taslakta fesih yasağı uygulanan hallerde işverenin işçiyi ücretsiz izne çıkarabileceğine yer veriliyor. Taslakta yapılan hesaba göre de ücretsiz izne çıkarılan işçilere işsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneğinden hak ettikleri tutarın çok altında ücret ödenmesi düşünülüyor. Taslakta da görüldüğü üzere işten çıkarmaların yasaklanması noktasında atılan adımın arkasında mali bir kaygı yatmaktadır. Bu düzenlemeyle işçilerin işsiz bırakılmasının önüne geçilmekte ancak işçiler oldukça düşük ücrete (1.177 TL) mahkûm edilmektedir.

4 milyon 362 bin kişi işsiz

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ocak 2020 dönemi “Hanehalkı İşgücü Araştırması” sonuçlarını açıkladı. Açıklanan verilere göre işsiz sayısı 2020 yılı Ocak döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 306 bin kişi azalarak 4 milyon 362 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,9 puanlık azalış ile yüzde 13,8 seviyesinde gerçekleşti. TÜİK işsizlik verilerinin henüz ocak ayı oranlarını yansıttığı göz önüne alındığında Covid-19 salgınının etkisinin önümüzdeki dönemlere ait verilerde açığa çıkacağını söyleyebiliriz.

Grafik 1: İşsiz Sayıları (Ocak 2018- Ocak 2020)(Bin)