Tez-Koop-İş Sendikası Genel Başkanı Haydar Özdemiroğlu’ndan TBMM’ne Sunulan Torba Yasa Tasarısı Hakkında Açıklama
Tez-Koop-İş Sendikası Genel Başkanı Haydar Özdemiroğlu, işten çıkarmalar konusunda düzenleme getiren Torba Yasa Tasarısısının Meclis’e sunulması üzerine 10 Nisan 2020 tarihinde bir açıklama yaptı. Özdemiroğlu, yasa tasarısının işten çıkarmaları durduracak bir özellik taşımadığını gibi, işten çıkarmalara karşı genel ve etkili bir yaptırım içermediğini de vurguladı.
Açıklamanın tamamı şöyle:
Ülkemizde sosyal ve ekonomik yaşamı doğrudan etkileyen koronavirüs salgını, çalışma yaşamını da doğruda etkiliyor. 20 Mart 2020 tarihinde açıklanan ve ilerleyen dönemlerde daha da artırılan önlemler, salgının yayılmasını durdurmaya ve sona erdirmeye dönük yasaklamaları ve kimi sosyal destekleri içerirken, özellikle işçilere, işsizlere, küçük esnaf ve genel olarak yoksullara sosyal koruma ve destek boyutu hemen hiç gündeme getirilmedi; onların yaşamını kolaylaştıracak güvenceler oluşturulmadı.
Tüm bu süreçte koronavirüs küresel salgınını “fırsata dönüştürmek” isteyenler, kimi zaman çoklu, kimi zaman da tekli işten çıkarmalar gerçekleştirdi; yaygın biçimde ücretsiz izine çıkarmalar, kuralsız çalıştırmalar bir virüs gibi tüm işyerlerini sardı.
Son olarak TBMM’ne 8 Nisan 2020 tarihinde sunulan Torba Yasa Tasarısı ile 15 Mart 2020 tarihinden sonra işten çıkarılan ancak işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere İşsizlik Sigortası Fonu’ndan her gün için 39,24 Lira nakti ücret desteğinin sağlanması ile her türlü işçinin iş sözleşmesinin üç ay süreyle 4857 sayılı İş Yasası’nın 25. maddenin birinci fıkrasının ikinci bendinde gösterilen nedenler dışında işveren tarafından feshedilemeyeceği gündeme getirildi. Buna göre yasa tasarısı ile işveren 4857 sayılı İş Yasası’nın 25. maddenin birinci fıkrası çerçevesinde fesih yasağı uygulanan hallerde işçiyi ücretsiz izne ayırabilecektir.
TBMM’ne sunulan yasa tasarısı artık günümüzde sosyal felaket durumuna gelen işten çıkarmaları durduracak bir özellik taşımadığı gibi, işten çıkarmalara karşı genel ve etkili bir yaptırım da içermemektedir. Yine yasa tasarısı ile 15 Mart 2020 tarihinden sonra işten çıkarılanlara her gün için 39 lira 24 kuruş, ayda ise bin 177 lira 75 kuruş nakit ödeme yapılmak istenmesi, Yasa Tasarısını gündeme getirenlerin sosyal yaşamdan, ekonomiden ne kadar anladıklarını ve her şeyden önemlisi nasıl bir “vicdan” taşıdıklarını somut olarak göstermektedir.
Küresel salgının her geçen gün birçok insanın yaşamını sonlandırdığı günümüzde, toplumsal dayanışmanın güçlendirilmesi gerekirken, tam tersine uygulamaların yaşama geçirilmesine suskun kalmak olanaksızdır.
Önerilerimiz açıktır, nettir ve artık zaman geçirilmeden uygulanmalıdır:
– Yasa tasarısı yeniden düzenlenmeli; Covid-19 salgını süresince işten çıkarmalar tümüyle yasaklanmalıdır. Küresel salgın nedeniyle iş ve gelir kaybına uğrayan bütün işçilere işveren, İşsizlik Sigortası Fonu ve devlet tarafından gelir desteği sağlanmalıdır.
– Covid-19’a karşı mücadele kapsamında zorunlu ve acil mal ve hizmet üretimi hariç olmak üzere, en az 15 gün süreyle, bütün işler durdurulmalıdır.
– Alınan tüm ekonomik ve sosyal önlemlerde ayrımcılık, dışlama, ötekileştirme yaklaşımları terk edilmelidir.
– Yıllardır toplanmayan bir Anayasa hükmü olan Ekonomik ve Sosyal Konsey derhal toplanmalıdır.
