TÜİK’in İşsizlik Verileri COVID-19’un Gerçek Etkilerini Gizliyor
Hazırlayan: Meliha Kaplan
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mart 2020 dönemi “Hanehalkı İşgücü Araştırması” sonuçları açıklandı. Açıklanan verilere göre; Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 573 bin kişi azalarak 3 milyon 971 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,9 puanlık azalış ile yüzde 13,2 seviyesinde gerçekleşti. Ancak açıklanan veriler COVİD- 19 salgınının işsizlikte ve istihdamda yarattığı gerçek etkileri yansıtmıyor. Bu veriler 2020 yılının Şubat, Mart ve Nisan aylarının ortalamasını yansıtmakta COVİD-19 sonrasını görmek açısından yeterli veri sunmamaktadır. Diğer yandan bu dönemde kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin uygulamasının yaygınlığı nedeniyle milyonlarca işçi çalışmadığı halde istihdamda gözükmekte, kısa çalışma ödeneği alamayan, kayıt dışı veya kendi hesabına çalışıp işsiz kalıp salgın nedeniyle iş aramayanlar işsiz sayılmamaktadır. Aynı zamanda TÜİK’in hesaplama yöntemine göre; araştırmanın yapıldığı referans döneminde istihdam halinde olmayan kişilerden iş aramak için son 4 hafta içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve 2 hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan kişiler işsiz sayılmaktadır. Salgın döneminde işsiz kalan ancak iş bulamayacağı için iş aramayan ya da iş bulma ümidini yitiren milyonlarca işsiz bu şartları sağlamamakta ve TÜİK tarafından işsiz sayılmamaktadır. COVİD-19’un işsizlikte ve istihdamda yarattığı etkileri görebilmemiz için TÜİK’in yeni hesaplama yöntemi kullanması gerekmektedir.
İşsizlik oranlarında gizlenen gerçekler, istihdam oranlarında gizlenemedi
TÜİK verilerine göre istihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Mart döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 662 bin kişi azalarak 26 milyon 133 bin kişi, istihdam oranı ise 3,4 puanlık azalış ile yüzde 42,0 oldu. Ekonomik krizin başladığı 2018 yılının ortalarından bu yana istihdam kaybı sürüyor. Mart 2018’de 28 milyon 499 bin olan istihdam sayısı Mart 2019’da 27 milyon 795 bin olmuş, salgın sürecinde ise istihdamdaki daralma sürmüş Mart 2020’de istihdam edilenlerin sayısı 26 milyon 133 bine gerilemiştir. Son iki yılda 2 milyon 366 bin istihdam kaybı yaşanmıştır.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ise tüm dünyada Covid-19 krizinin 3,3 milyarlık işgücünü etkilediğini, istihdamda hem iş sayısı hem de toplam çalışılan süre bakımından keskin düşüşler yaşanacağını belirtiyor. Salgın nedeniyle küresel çapta iş saatlerinde yüzde 10,5 daralma yaşanacağını ve bunun da 305 milyon tam zamanlı çalışanın işsiz kalmasına neden olacağını öngörüyor.
Grafik-1 İstihdam Edilenlerin Sayısı (Mart 2018-Mart 2020)
