15 Soruda Evde Bakım Maaşı Almanın Koşulları – Mustafa Balkız
1- Engelli Raporu hangi hastaneden alınmalıdır?
Sağlık Bakanlığı’nın sisteminde kayıtlı olan, eğitim ve araştırma hastanelerinden, devlet hastanelerinden ve yine Sağlık Bakanlığı’nın sisteminde kayıtlı üniversite hastanelerinin her hangi birinden alınmalıdır.
2- Rapor nasıl olmalıdır?
Sağlık Bakanlığı’na kayıtlı, tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulu tarafından düzenlenmeli ve engelli oranının en az yüzde 50 ve üzeri olmalı ve “Ağır Engelli” kısmında “Evet” yazmalıdır.
3- “Ağır Engelli” kısmında “Evet” yazmazsa ne olur?
Ağır engelli demek, başkasının yardımı olmadan hayatını devam ettiremeyecek kişi demektir. Engellinin engelli oranı yüzde 70, hatta 80 olabilir. Tıpkı böbrek yetmezliği olan kişiler gibi. Bunların engel oranı yüzde 70 olmasına rağmen ağır engelli kısmında “Evet” yazmaz. “Evet” yazılmayan rapor sahipleri evde bakım maaşı alamazlar.
4- Evde bakım maaşı için rapor süreli olursa ne olur?
Genelde engelli küçükler ve gençler için verilen raporlar 1 yıl veya 2 yıl süreli olmaktadır. Süreli raporlarda rapor süresinin sonuna gelmeden yenilenmeli ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na sunulmalıdır. Rapor süresi geçtiği takdirde bakım maaşı kesilmektedir.
5- Hasta olan kişiler de engelli maaşı alabilir mi?
Doğuştan veya sonradan engelli olmadığı halde sonradan kanser, felç, parkinson, demans gibi hastalıkları olanlarda sağlık raporunda “Ağır Engelli” ibaresi olması halinde, bunlara bakan yakınlarına evde bakım maaşı verilmektedir.
6- Gelir sınırı var mıdır?
Evde bakım maaşı almak için gelir sınırı vardır. Bu sınır her yıl asgari ücrete yapılan zamla birlikte güncellenir. Hane içinde fert başına düşen gelirin asgari ücretin Asgari Geçim İndirimi (AGİ) katılmamış netinin 3/2’sinin altında olmalıdır. 2018 yılı için asgari ücretin AGİ katılmamış neti 1450,91 TL olduğundan üçte ikisi (3/2) 967,27 TL tutmaktadır Ancak bakmakla yükümlü olmadığı halde bir engelliye bakanlar için hanedeki tüm gelir dikkate alınmaz. Sadece kendisi ve eşinin geliri dikkate alınır. Bu miktar 967,27 TL altında ise maaş alınır.
7- Kimler bakıcı olabilir?
Evde bakım parasından yararlanmak için, engelli veya hasta kişiye bakacak olan kişi ile engelli akraba olmak zorundadır. Eğer akrabası yoksa mahkemede tayin edilen vasisi bakıcı olabilmektedir. Engelli ve bakıcının aynı adreste ikamet etmesi şarttır.
8- Engellinin sosyal güvencesi varsa ne olur?
Hem engellinin, hem bakıcısının SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında olması gelir durumunu aşmadığı takdirde bakım maaşı alınmasına engel değildir. Engellinin ve bakmakla yükümlü yakınlarının birlikte yaşadıkları ev ve kullandıkları araba evde bakım maaşı alınmasına engel değildir. Ancak kiraya verilmiş başka bir gayrimenkulü varsa ve gelir kriterini aşıyorsa maaş alamaz.
9- Evde bakım maaşı kime verilir?
Evde bakım maaşı engelliye değil engelliye bakan kişiye verilir.
10- Bakıcı sigortalı yapılıyor mu?
Evde bakım maaşı alan 450 bin bakıcı için sigorta primi ödenmesi 2013 yılından itibaren gündeme gelmiş olsa da şu ana kadar böyle bir yasa çıkarılmamıştır.
11- Bir bakıcı en fazla kaç engelliye bakabilir?
İstenen kriterleri yerine getirmiş olan bakıcı en fazla iki engelli veya hastaya bakabilir.
12-Evde bakım maaşı ne kadardır?
01-01-2018 ile 30-06-2018 tarihleri arasında 1068,15 TL 01-07-2018 ve 31-12 2018 arasında 1105,54 TL olarak ödenecektir.
13- Evde bakım maaşı için nereye başvurulur?
Evde bakım maaşı almak için Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı’na bağlı İl Sosyal Hizmetler Müdürlükleri veya toplum merkezlerine başvurulur. Başvuruyu evde bakım maaşı almayı kabul etmiş akrabası veya akrabası yoksa mahkemece tayin edilmiş vasi ile başvuru yapılabilir. Başvuru sırasında istenen gerekli belgeler başvuruyu yapanlardan istenmektedir.
14- Bakanlık ayrıca inceleme yapıyor mu?
Evrakların incelenmesi dışında, il ve ilçe müdürlüklerinde oluşturulan bakım hizmetleri değerlendirme heyeti ev ziyareti yapar ve engellinin muhtaçlık durumunu yerinde inceleyip rapor hazırlar. Tüm incelemeler sonucunda engellinin şartları yerine getirdiği tespit edilirse, engelli için evde bakım maaşı bağlanmasına karar verilmektedir.
15- Engelli maaşı nasıl kesilir?
– Rapor süreli ise süreli raporun süresini geçirmekle, -Muhtaçlık kriterinin ortadan kalkmasıyla; yani gelirlerinde artış olması ve bu artış sonucunda istenen gelir kriterini aşmasıyla.
-Evde bakım maaşı alma hakkına sahip olan kişinin vefatı ile engelli maaşı kesilmektedir. Bu durumlarda 15 gün içinde bildirim yapma zorunluluğu vardır.
