Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) Yasası Yürürlüğe Girdi
Mustafa BALKIZ
Sosyal Güvenlik Uzmanı
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair 7438 Sayılı Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) Kanunu 3 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Emeklilik Başvurusu için;
1- E-Devlete giriş yapılır.
2- Ana ekranda yer alan ‘‘4/a ve 4/b’’ Emeklilik Başvuruları uygulamasına tıklanır. Açılan ekranın sağ üst köşesinde yer alan ‘‘Yeni Başvuru’’ butonuna tıklanır.
3- Tahsis talep türü olarak ‘‘Yaşlılık Aylığı’’ seçilir. Sigortalı türü olarak 4/A SSK veya 4/B Bağ-Kur seçilir ve ‘‘Başvur’’ butonuna basılır.
4- Gelen ekranda ‘‘Ödemenin Yapılacağı Banka’’ seçilir.
5- Cep numarası 10 haneli olarak, ‘‘5xxxxxxxxx’’ şeklinde girilir.
6- Adres alanında MERNİS üzerinden alınan adres otomatik olarak görüntülenir. Eğer başvuru sonucunun başka bir adrese gönderilmesi isteniyorsa ‘‘Farklı Adres’’ bölümüne adres bilgileri girilir.
7- ‘‘Yabancı Ülkelerde Geçen Hizmetler’’ bölümünde, yabancı bir ülkeden aylık alınıyorsa ‘‘Evet’’ alınmıyorsa ‘‘Hayır’’ butonu işaretlenir.
8- Gelen ekranda ‘‘Başvur’’ butonuna basılarak başvuru işlemi tamamlanır.
Yukarıda bulunan bilgiler Sosyal Güvenlik Kurumu web sitesinden alınmıştır.
Eyt Yasası Yürürlüğe Girdi.
Eyt İçin Yaş Şartı Kaldırıldı
YASADAN KİMLER YARARLANACAK: 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlamış olan 18 yaşını doldurmuş olan işçiler. Bağ-Kur kapsamında prim ödeyen esnaflar ve TC Emekli Sandığı iştirakçisi olan memurlar düzenlemeden yararlanacaklar.
EYT’DE yaş sınırı olmayacak.
Yaş dışında prim günü ve sigortalılık süresi koşullarını yerine getirmiş olanlar e-devlet üzerinden emeklilik talebinde bulunabilecekler.
Emekli olduktan sonra, aynı işyerinde 30 gün içinde yeniden çalışmaya başlayanlar için işverene SGK priminden 5 puan indirim uygulanacaktır.
Kadroya alınan işçiler ile işçi statüsüne geçirilenlerin aylık almaya hak kazanmaları halinde 375 sayılı KHK’nın Geçici 23 ve 24. maddeleri gereğince zorunlu emekli edilmesi düzenlemesi ortadan kalkmıştır. Bu durumdaki işçiler, çalışmaya devam edebilirler.
Emekli Olma Koşulları: 8 Eylül 1999 Öncesi
1- Kadınların 20, erkeklerin 25 yıl hizmetinin olması.
2-Bu süre içinde 5000 gün prim ödenmesi.
8 Eylül 1999 tarihinde kabul edilen yasa ile 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlamış olanlara kademeli emeklilik sistemi getirilerek emekli olma koşulları aşağıda belirtildiği şekilde 3’e çıkarıldı.
1- Kadınların 20, erkeklerin 25 yıl hizmetinin olması
2-Bu süre içinde 5000 gün ile 5975 gün arasında kademeli prim ödenmesi.
3-Kadınların ve erkeklerin yasada istenilen yaşı doldurmuş olması.
Emekli olmak için diğer şartları yerine getirmiş olanlar yaşlarını dolduramadıkları için emekli olamadılar. Yani YAŞA TAKILDILAR. Yaşa takılanlar 23 yıllık bir mücadelenin sonunda emekli olmak için yaş sınırının kaldırılmasının önünü açtılar.
EYT’liler yaş sınırının kalkması yanında 5000 gün prim ödeyenlerin de emekli olmasını talep ettiler. Ancak bu talepleri kabul edilmedi. İşe giriş tarihlerine göre, 5000 gün ile 5975 gün arasında prim ödenerek emekli olunacak. Bağ-Kur’lular ve TC Emekli Sandığına tabi memurlardan kadınlar 20 yıl 7200 gün, erkekler 25 yıl 9000 gün prim ödeyerek yaşlarına bakılmaksızın emeklilik hakkını kazanacaklar. Kısmi emeklilik diye tabir edilen 8 Eylül 1999 öncesi kadınların 50 erkeklerin 55 yaşında emekli olma durumunda bir değişiklik yapılmadı.
Yaş şartı en son 8 Eylül 1999 tarihinde işe başlamış olanlar için kaldırıldı. Örneğin 9 Eylül 1999 sonrası işe başlamış olanlar için yaş şartı devam ediyor.
ÖRNEK ikisi de aynı yaşlarda olan iki arkadaştan 8 Eylül 1999 tarihinde başlayan arkadaş 43 yaşında 5975 gün prim ödeyerek emekli oluyor. Arkadaşından bir gün sonra yani 9 Eylül 1999 tarihinde işe başlayan arkadaşı tam 17 yıl sonra yani 60 yaşında 7000 gün prim ödeyerek emekli olabiliyor. Bir günün farkı 17 yıl olmamalı.
Emeklilik için en önemli husus sigortalı olunan tarihtir. Örneğin, ilk kez 30 Nisan 2008 tarihinde SSK’lı olan bir erkek 60 yaşında 7000 primle emekli olabilirken bir gün sonra yani 1 Mayıs 2008 tarihinde ilk kez sigortalı olan erkek 7200 prim günüyle emekli olmaktadır. Burada da bir gün için 200 prim günü fazla ödenmektedir.
|
EYT’LİLERİN EMEKLİ OLMA KOŞULLARI
|
||||||
|
SSK’lı Erkekler İçin Emeklilik |
|
SSK’lı Kadınlar İçin Emeklilik |
||||
|
İlk Sigorta Tarihi |
Sigortalılık Süresi(Yıl) |
Prim Gün Sayısı |
|
İlk Sigorta Tarihi |
Sigortalılık Süresi(Yıl) |
Prim Gün Sayısı |
|
08.09.1976’dan önce |
25 |
5000 |
|
01.04.1981’den önce |
20 |
5000 |
|
09.09.1976-23.05.1979 |
25 |
5000 |
|
09.09.1981-23.05.1984 |
20 |
5000 |
|
24.05.1979-23.11.1980 |
25 |
5000 |
|
24.05.1984-23.05.1985 |
20 |
5000 |
|
24.11.1980-23.05.1982 |
25 |
5075 |
|
24.05.1985-23.05.1986 |
20 |
5075 |
|
24.05.1982-23.11.1983 |
25 |
5150 |
|
24.05.1986-23.05.1987 |
20 |
5150 |
|
24.11.1983-23.05.1985 |
25 |
5225 |
|
24.05.1987-23.05.1988 |
20 |
5225 |
|
24.05.1985-23.11.1986 |
25 |
5300 |
|
24.05.1988-23.05.1989 |
20 |
5300 |
|
24.11.1986-23.05.1988 |
25 |
5375 |
|
24.05.1989-23.05.1990 |
20 |
5375 |
|
24.05.1988-23.11.1989 |
25 |
5450 |
|
24.05.1990-23.05.1991 |
20 |
5450 |
|
24.11.1989-23.05.1991 |
25 |
5525 |
|
24.05.1991-23.05.1992 |
20 |
5525 |
|
24.05.1991-23.11.1992 |
25 |
5600 |
|
24.05.1992-23.05.1993 |
20 |
5600 |
|
24.11.1992-23.05.1994 |
25 |
5675 |
|
24.05.1993-23.05.1994 |
20 |
5675 |
|
24.05.1994-23.11.1995 |
25 |
5750 |
|
24.05.1994-23.05.1995 |
20 |
5750 |
|
24.11.1995-23.05.1997 |
25 |
5825 |
|
24.05.1995-23.05.1996 |
20 |
5825 |
|
24.05.1997-23.11.1998 |
25 |
5900 |
|
24.05.1996-23.05.1997 |
20 |
5900 |
|
24.11.1998-08.09.1999 |
25 |
5975 |
|
24.05.1997-23.05.1998 |
20 |
5975 |
|
09.09.1999-30.04.2008 |
25 |
7000 |
|
24.05.1998-23.05.1999 |
20 |
5975 |
|
01.05.2008-2035’e kadar |
25 |
7200 |
|
24.05.1999-08.09.1999 |
20 |
5975 |
|
|
|
|
|
09.09.1999-30.04.2008 |
25 |
7000 |
|
|
|
|
|
01.05.2008-2035’e kadar |
25 |
7200 |
|
TABLO NASIL OKUNMALI? Herkes işe girip ilk sigortasının yattığı tarihin karşısındaki koşulların hepsini sağlamalıdır. Örneğin; 15 Ağustos 1998 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başlayan bir erkek, tabloya göre; 25 yıl sigortalılık süresini, 5900 prim gün gün sayısını doldurduğunda 15 Ağustos 2023 tarihinde emekli olabilecek. |
||||||
3600 Gün Prim Ödeyerek Emekli Olma Koşulları
Sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül 1999 tarihinden önce olan 4/A (SSK) kapsamındaki sigortalılardan,
Kadınlar; 15 yıllık çalışma süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaşında,
Erkekler; 15 yıllık çalışma süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaşını doldurdukları tarihte emekli olurlar
Bu haktan 8 Eylül 1999 önce işe başlayanlar faydalanabilirler.
8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 Arasında İşe Başlayanların Emekli Olma Koşulları
Kadınlar; 7000 gün prim ödeme ve 58 yaşını doldurmuş olması,
Erkekler; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaşını doldurmuş olması koşuluyla emekli olur.
8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 Arasında İşe Başlayanların Kısmı Emeklilik Koşulları
Kadınlar; 25 yıllık çalışma süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaşını doldurmuş olması
Erkekler; 25 yıllık çalışma süresi, 4500 gün prim ödem, 60 yaşını doldurmuş olması koşuluyla emekli olur.
1 Mayıs 2008 (Dâhil) Sonrası Çalışmaya Başlayanların Emekli Olma Koşulları
1 Mayıs 2008 sonrası işe başlayanların prim ödeme prim gün sayısı kadın ve erkeklerde 7200 güne çıkarıldı. Prim ödeme gün sayısını tamamladıkları tarihe göre kademeli emekli olma koşulları aşağıdaki çizelgeye göre belirlenmiştir.
|
İşe Giriş Tarihi |
Kadın |
Erkek |
Prim Gün Sayısı |
|
01.05.2008-31.12.2035 arası |
58 |
60 |
7200 |
|
01.01.2036-31.12.2037 arası |
59 |
61 |
7200 |
|
01.01.2038-31.12.2039 arası |
60 |
62 |
7200 |
|
01.01.2040-31.12.2041 arası |
61 |
63 |
7200 |
|
01.01.2042-31.12.2043 arası |
62 |
64 |
7200 |
|
01.01.2044-31.12.2045 arası |
63 |
65 |
7200 |
|
01.01.2046-31.12.2047 arası |
64 |
65 |
7200 |
|
01.01.2048 tarihinden itibaren |
65 |
65 |
7200 |
1 Mayıs 2008 (Dâhil) Sonrası Çalışmaya Başlayanların Kısmı Emeklilik Koşulları
Kadınlar; 5400 gün prim ödeme ve 61 yaşını doldurmuş olması,
Erkekler; 5400 gün prim ödeme ve 63 yaşını doldurmuş olması koşuluyla emekli olur.
31.12.2035 tarihine kadar kadınlar ve erkekler yukarıda belirtilen yaş ve prim gün sayısıyla emekli olur. 01.01.2036 tarihinden itibaren kademeli yaşla birlikte 01.01.2042 tarihinde kadınlar ve erkekler 5400 prim gün sayısı ve 65 yaşını doldurmuş olması koşuluyla emekli olur.
