3 Aralık Dünya Engelliler Günü: Yoksulluğa, Dışlanmaya, Yalnızlaştırmaya Hayır!

Tez-Koop-İş Sendikası Genel Yönetim Kurulu’nun 3 Aralık Dünya Engelliler Günü nedeniyle basına ve kamuoyuna açıklaması

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre dünyada yaşayan yaklaşık 8 milyar insanın dar tanımıyla yüzde 5’i, geniş tanımlamayla yüzde 12’sinin engellilikle açıklanan bir yetmezliği bulunmaktadır.

Tüm yaşamları boyunca çok yönlü ve çok katmanlı sorunlar içinde yaşayan engelliler hemen hemen tüm ülkelerde  ayrımcılık, dışlanma ve eşitsizliklerle karşı karşıya bulunmaktadır.

Ülkemizde engellilerin karşılaştığı çok boyutlu sosyal ve ekonomik sorunların başında bağımsız ve özgür birey olarak tanınmamaları, dışlanmaları, ayrımcılıklara uğramaları, yalnızlaştırılmaları, iş ve gelir güvencelerinden yoksun olmaları gibi eğitim, sağlık, sosyal güvenlik gibi temel sorunlar gelmektedir.

Birleşmiş Milletler Örgütü’nün “Engellilerin Haklarına İlişkin Uluslararası Sözleşmesi”ni 2009 yılında onaylayan Türkiye, engellilerin sosyal haklarını korumak ve geliştirmek için somut ve vazgeçilemez yükümlülükler ve sorumluluklar almıştır. Ancak Türkiye sözleşmede belirtilen yükümlülüklerini önemli ölçüde yaşama geçirememiş; istihdam sorunları çözümlenememiş, engelsiz kent ve konutların üretimi yetersiz kalmış, eğitime, sağlığa ulaşmaları büyük sorunlarla gerçekleşmiş, örgütleri aracılığı ile karar alma süreçlerine katılımları sağlanamamış ve derin yoksullaşmaları engellenememiştir. Oysa aynı uluslararası sözleşmede tüm devletlere şu önemli sorumluluklar yüklenmiştir:

-Engelliliğe dayalı herhangi bir ayrımcılığa izin vermeksizin tüm engellilerin insan hak ve temel özgürlüklerinin eksiksiz olarak yaşama geçirilmesini sağlamak ve engellilerin hak ve özgürlüklerini güçlendirmek;

-Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmede tanınan hakların uygulanması için gerekli tüm yasal, yönetsel ve diğer önlemleri almak;

-Engelliler aleyhinde ayrımcılık oluşturan yasalar, düzenlemeler, gelenekler ve uygulamaları değiştirmek veya ortadan kaldırmak için gerekli olan, yasama etkinlikleri de dahil uygun önlemleri almak;

-Tüm politika ve programlarda engellilerin insan haklarının korunmasını ve güçlendirilmesine özen göstermek;

-Kişiler, örgütler veya özel kuruluşların, engelliliğe dayalı ayrımcı uygulamalarını engellemek için gerekli tüm uygun önlemleri yaşama geçirmek;

-Engellilerin yaşamını kolaylaştıracak yeni teknolojileri araştırmak, geliştirmek, temini ve kullanılabilirliğini sağlanmak ve desteklemek;

-Engellilerin sorunlarının giderilmesi ve toplumsal yaşama katılımı için  onları temsil eden örgütlere kolaylıklar ve olanaklar sağlamak.

Günümüzde Covit-19 Küresel salgın koşullarında engellilerin sorunları çok daha ileri düzeyde artmıştır.

Engellilerin yaşadıkları sorunlara karşı toplumsal duyarlılığın ve kültürün geliştirilmesi devletlerin sorumluluğu olduğu kadar her insan için de gerçek bir görevdir.

3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde bir kez daha yineliyoruz: Engellilerin ekonomik ve sosyal hakları Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası sözleşmelerle tam ve eksiksiz biçimde uyumlu hale getirilmeli ve özellikle uygulamada karşılaşılan sorunların aşılması için kamunun olanakları ve kaynakları etkin biçimde kullanılmalıdır.

Engellilerin sorunlarının çözümlenmesi yönünde sürekli ve kesintisiz duyarlılık, tüm kamu kurum ve kuruluşlar için öncelikli bir zorunluluk olmalıdır. Bunun için aktif sosyal politikalar yürütülmeli, engellilerin toplumsal yaşama katılımı ve bütünleşmeleri yönünde özendirici ve güçlendirici adımlar atılmalı; ekonomik ve sosyal sorunlarının etkili biçimde çözümlenmesi sağlanmalıdır.

Tez-Koop-İş Sendikası Genel Yönetim Kurulu