12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü

12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü, küresel bir sorun olan çocuk işçiliğini önlemek amacıyla Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından 2002 yılında kabul edilmiştir.

Kapitalizmin tarihi kadar eskiye dayanan ve çocukların, çocukluklarını yaşamalarını engelleyen çocuk işçiliği halen yaygınlığını korumakta; onların zihinsel, sosyal, fiziksel ve psikolojik gelişimlerini olumsuz yönde etkilemeyi sürdürmektedir.

ILO’ya göre, dünya üzerinde çocukların yalnızca yüzde 26,4’ü gelişmiş sosyal koruma sistemlerine erişebilmekteyken; çocuklar için sosyal korumaya dönük ulusal harcamalar gayri safi milli hasılanın ortalama yüzde 1,1’ini oluşturmaktadır. ILO ve UNICEF tarafından hazırlanan 2021 tarihli rapora göre; dünyada 160 milyon çocuk işçi bulunmakta, 5-17 yaş aralığındaki her on çocuktan biri çalışmaktadır. Dahası, çocuk işçilerin 79 milyonu tehlikeli işlerde çalıştırılmaktadır.

Çocuk işçi sayısının resmi verilere göre 720 bin olduğu Türkiye’de; bu verilere kayıt dışı çalıştırılan, çırak ve stajyer olan, ev işlerinde ya da mevsimlik işlerde çalışan çocuklar eklendiğinde en az 2 milyon çocuk işçi bulunmaktadır.

Bugün dünyanın hemen her bölgesinde zor şartlar altında çalışmak zorunda bırakılan çocuklar, eğitim yaşamından, sağlık hizmetlerinden ve sosyal korumadan yoksun olarak büyürken; çocuk işçiliğinin önlenmesi için öncelikle sorunun nedenleri tespit edilmelidir. ILO’ya göre çocuk işçiliğinin temel nedenleri yoksulluk, nitelikli ve ücretsiz eğitim hakkından mahrum olma, ucuz işgücü talebi, göç, işsizlik, kayıt dışılık, geleneksel bakış açısı, ayrımcılık ve denetim eksikliğidir. Bu yapısal sorunlara eğilmeden, yerel ve sınırlı sosyal projelerle çocuk işçiliğinin önlenmesi ise mümkün değildir.

Çocuk işçiliğinin tümüyle ortadan kaldırılması için çocukların haklarını güvence altına alacak yasal düzenlemeler yaşama geçirilmeli, tüm çocukların nitelikli eğitime ücretsiz biçimde ulaşması sağlanmalı, çıraklık ve stajyerliğin öncelikli amacının üretim değil eğitim olduğu kabul edilmeli, işyeri bazlı denetimler etkin ve yaygın biçimde yapılmalı, kayıt dışı sektörle mücadele edilmelidir.

12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Gününde, sınıfsal bir sorun olan çocuk işçiliğiyle mücadelenin kapsamlı ve bütüncül ekonomik ve sosyal politikalarla mümkün olduğunu vurguluyoruz. Çocukların yerinin fabrikalar, tarlalar, atölyeler değil; okullar ve parklar olduğunu bir kez daha hatırlatıyoruz.

Tez-Koop-İş Sendikası
Genel Yönetim Kurulu