AKP İşsizliği Kalıcı Hale Getirdi!
TÜİK Haziran 2024 ayına ait işgücü ve işsizlik verileri açıklandı. Veriler Türkiye’deki ekonomik krizin işgücü piyasalarına etkisini net bir şekilde ortaya koyuyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in başında olduğu emek düşmanı liberal ekonomi politikalarının işsizlik ürettiği ve emekten değil, sermayeden yana bir tavır ve politik tercih olduğunu acı bir şekilde ortaya koyuyor.
Öyle ki işsizlik bir önceki aya göre yüzde 0,7 oranında artış gösterdi. Diğer bir ifade ile yaklaşık 234 bin kişi daha “ekmek parasını” kazanmaktan mahrum kaldı ve resmi “işsiz” sayısı 3 milyon 305 bin kişiye ulaştı. Mayıs’tan Haziran’a işsizlik verilerindeki değişim oranı bize kötü gidişin işaretlerini de veriyor.
Aşağıdaki 1 nolu tabloda 2021, 2022 ve 2023 yıllarında her yılın Haziran döneminde Mayıs ayına göre işsizliğin sürekli düşüş gösterdiği görülüyor. Ancak 2024 yılında yaz döneminde düşmesi beklenen işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,7 puan artış gösteriyor.
| Tablo 1: 15+ işgücü / işsizlik verileri | |||||
| İş gücü (Bin) | İstihdam (Bin) | İşsiz (Bin) | İşsizlik oranı
(%) |
İşsizlik oranının bir önceki aya göre farkı (% puan) | |
| 2021 | 32.119 | 28.588 | 3.532 | 11,0 | -2,4 |
| 2022 | 34.287 | 30.767 | 3.520 | 10,3 | -0,6 |
| 2023 | 34.669 | 31.406 | 3.263 | 9,4 | -0,2 |
| 2024 | 35.827 | 32.522 | 3.305 | 9,2 | 0,7 |
| 15+24 (Genç işsizliği verileri) | |||||
| 2021 | 4.880 | 3.859 | 1.021 | 20,9 | -3,3 |
| 2022 | 5.216 | 4.206 | 1.011 | 19,4 | -0,9 |
| 2023 | 5.328 | 4.417 | 910 | 17,1 | 0,2 |
| 2024 | 5.450 | 4.491 | 958 | 17,6 | 1,7 |
Tablodaki genç işsizliğine dair veriler de karşılaştırıldığında, gençlerin işsizliğinin Türkiye’deki yapısal sorunlardan biri olduğuı görülüyor. Her ne kadar 2021, 2022 ve 2023 Haziran ayları bir önceki yıla göre düşüş göstermiş olsa da, 2024 Haziran’ı genç işsizlik oranı bir önceki yıla göre yüzde 0,5 puan artış gösterdi. Asıl çarpıcı olansa genç işsizlik oranlarının bir önceki aya göre değişimindeki dramatik yükseliştir. 2024 yılı Haziran ayındaki genç işsizliği bir önceki aya göre yüzde 1,7 puan artış gösterdi. Gençler ülkedeki İktidar Bloğunun geleceksiz ve ekmeksiz bıraktığı bir ekonomi politiği yaşıyorlar.
Aşağıdaki tablo 2’de atıl işgücü oranlarındaki yükseliş, diğer bir ifade ile “en az işsiz oranının” verildiği atıl işgücü yer alıyor. Bir önceki verilerle paralel bir şekilde, 2021 ve 2022’de bir düşüş gerçekleşse de, 2023 ve 2024 yılları atıl işgücünün artış gösterdiği yıllar olarak kayda geçmiş durumdadır. Yaklaşık yüzde 30’lara dayanan bir işsizlik oranı söz konusudur. Diğer bir ifade ile yaklaşık 36 milyonluk işgücünün yaklaşık 11 milyonu işsiz durumdadır.
Tablo 2: Atıl işgücü (Geniş Tanımlı İşsizlik)
| Yıl | Atıl işgücü oranı
(%) |
Bir önceki aya göre değişim oranı
(% puan) |
| 2021 | 22,70 | -4,6 |
| 2022 | 20,40 | -2,0 |
| 2023 | 24,00 | 1,4 |
| 2024 | 29,20 | 3,8 |
Mevcut iktidar, işsizlikle mücadele etmek bir yana dursun, işsizliği yönetme konusunda dahi başarısız oldu. Emeği ile geçinen halk kitlelelerinin yaşam alanlarını daralttı, açlık ve yoksulluk kıskacında bıraktı.
İşçi sendikaları işsizliğin sadece emekçiler için değil, sendikal örgütlenme ve hak mücadeleleri için de çok önemli riskler barındırdığının bilincinde olarak, iktidar bloğunun bu politikalarını teşhir edip, onunla mücadele ederken, diğer yandan da demokratik siyasal muhalefeti işsizliğe karşı kalıcı çözümler üretmeye zorlamalıdır.
Eğitim-Araştırma-Yayın Birimi
