Page 48 - Tezkoopiş Kadın
P. 48
8 MART
DOSYASI
Kadınım
Haklarım Var
“X. Kanun önünde eşitlik ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç,
Madde 10 – Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşün- din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapıla-
ce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım maz.
gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. ***
(Ek fıkra: 7/5/2004-5170/1 md.) Kadınlar ve erkekler eşit İşveren, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorun-
haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini lu kılmadıkça, bir işçiye, iş sözleşmesinin yapılmasında,
sağlamakla yükümlüdür. (Ek cümle: 7/5/2010-5982/1 şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona er-
md.) Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı mesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya
olarak yorumlanamaz. dolaylı farklı işlem yapamaz.
(Ek fıkra: 7/5/2010-5982/1 md.) Çocuklar, yaşlılar, Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha
özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile düşük ücret kararlaştırılamaz.
malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine İşçinin cinsiyeti nedeniyle özel koruyucu hükümlerin uy-
aykırı sayılmaz. gulanması, daha düşük bir ücretin uygulanmasını haklı
Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanı- kılmaz.
namaz. …”
Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde Yukarıda geçen hükümlere aykırı davranıldığında ayrım-
(…)* kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket et- cılığı ispat etmekle yükümlü olan işçinin, dört aya kadar
mek zorundadırlar.” ücreti tutarında tazminat ve yoksun bırakıldığı hakları talep
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ne göre herkes yasa edebileceği yine aynı başlık altında düzenlenmiştir.
önünde eşittir ve eşit korunma hakkına sahiptir. Bildirge- 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’n
nin ülkemize yansımalarını 1961 – 1982 Anayasa’larında 26. maddesi 3. fıkrası eşitlik ilkesine uygun düzenlenmiştir.
görmekteyiz. 1982 yılı Anayasa’nın 10. maddesinde kanun “Kuruluşların faaliyetleri
önünde eşitlik ilkesi düzenlenmiştir. Kadın ve erkeklerin
eşit haklara sahip olması ile ilgili yasal düzenleme ulu- Madde 26 - …
sal sözleşmeler ve yükselen kadın hareketi ile mümkün (3) Kuruluşlar, faaliyetlerinden yararlanmada üyeleri ara-
kılınmıştır. 2004 yılı Anayasa değişikliği teklifinin ikinci tur sında eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasaklarına uymakla yü-
oylamasında 471 kabul, 15 ret ve 4 geçersiz oyla ''Kadın kümlüdür. Kuruluşlar, faaliyetlerinde toplumsal cinsiyet
ve erkek eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama eşitliğini gözetir.
geçmesini sağlamakla yükümlüdür.” İfadesi eklenmiştir. …”
2010 yılında da “Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilke- Nitekim sendikalar toplumsal cinsiyet eşitliğini gözetmek-
sine aykırı olarak yorumlanamaz.” İfadesi eklenmiştir. le yükümlüdür. 2018 yılı Nisan ayında gerçekleştirilen Tü-
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 5. maddesinde de “eşit davran- zük Değişikliği Genel Kurulu ile Tez-Koop- İş Sendikası’nın
ma ilkesi” başlığı altında çalışma yaşamında cinsiyete göre görev ve yetkilerinin tanımlandığı maddeye “Toplumsal
ayrım yapılamayacağı düzenlenmiştir. cinsiyet eşitliğini sağlamak için işyerlerinde gereken her
“Eşit davranma ilkesi türlü önlemin alınması ve uygulanması için çalışır, işyer-
Madde 5 – (Ek: 6/2/2014-6518/57 md.) İş ilişkisinde dil, lerinde cinsiyet temelli her türlü şiddete karşı mücadele
eder.” eklemesi yapılmıştır.
46
46 T
Tez-Koop-İş Kadınez-Koop-İş Kadın