Page 48 - Tezkoopiş Kadın
P. 48

8 MART
            DOSYASI


                                          Kadınım





                               Haklarım Var








          “X. Kanun önünde eşitlik                            ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç,
          Madde 10 – Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşün-  din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapıla-
          ce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım   maz.
          gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.                                       ***
          (Ek fıkra: 7/5/2004-5170/1 md.) Kadınlar ve erkekler eşit   İşveren, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorun-
          haklara  sahiptir.  Devlet,  bu  eşitliğin  yaşama  geçmesini   lu  kılmadıkça,  bir  işçiye,  iş  sözleşmesinin  yapılmasında,
          sağlamakla yükümlüdür.  (Ek  cümle:  7/5/2010-5982/1   şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona er-
          md.) Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı   mesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya
          olarak yorumlanamaz.                                dolaylı farklı işlem yapamaz.
          (Ek  fıkra:  7/5/2010-5982/1  md.)  Çocuklar,  yaşlılar,   Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha
          özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile   düşük ücret kararlaştırılamaz.
          malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine   İşçinin cinsiyeti nedeniyle özel koruyucu hükümlerin uy-
          aykırı sayılmaz.                                    gulanması,  daha  düşük  bir  ücretin  uygulanmasını  haklı
          Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanı-  kılmaz.
          namaz.                                              …”
          Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde   Yukarıda geçen hükümlere aykırı davranıldığında ayrım-
          (…)* kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket et-  cılığı ispat etmekle yükümlü olan işçinin, dört aya kadar
          mek zorundadırlar.”                                 ücreti tutarında tazminat ve yoksun bırakıldığı hakları talep
          İnsan  Hakları  Evrensel  Bildirgesi’ne  göre  herkes  yasa   edebileceği yine aynı başlık altında düzenlenmiştir.
          önünde eşittir ve eşit korunma hakkına sahiptir. Bildirge-  6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’n
          nin  ülkemize yansımalarını  1961  –  1982 Anayasa’larında   26. maddesi 3. fıkrası eşitlik ilkesine uygun düzenlenmiştir.
          görmekteyiz. 1982 yılı Anayasa’nın 10. maddesinde kanun   “Kuruluşların faaliyetleri
          önünde eşitlik ilkesi düzenlenmiştir. Kadın ve erkeklerin
          eşit  haklara  sahip  olması  ile  ilgili yasal  düzenleme  ulu-  Madde 26 - …
          sal sözleşmeler ve yükselen kadın hareketi ile mümkün   (3) Kuruluşlar, faaliyetlerinden yararlanmada üyeleri ara-
          kılınmıştır. 2004 yılı Anayasa değişikliği teklifinin ikinci tur   sında eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasaklarına uymakla yü-
          oylamasında 471 kabul, 15 ret ve 4 geçersiz oyla ''Kadın   kümlüdür.  Kuruluşlar,  faaliyetlerinde  toplumsal  cinsiyet
          ve erkek eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama   eşitliğini gözetir.
          geçmesini  sağlamakla  yükümlüdür.”  İfadesi  eklenmiştir.   …”
          2010 yılında da “Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilke-  Nitekim sendikalar toplumsal cinsiyet eşitliğini gözetmek-
          sine aykırı olarak yorumlanamaz.” İfadesi eklenmiştir.   le yükümlüdür. 2018 yılı Nisan ayında gerçekleştirilen Tü-
          4857 Sayılı İş Kanunu’nun 5. maddesinde de “eşit davran-  zük Değişikliği Genel Kurulu ile Tez-Koop- İş Sendikası’nın
          ma ilkesi” başlığı altında çalışma yaşamında cinsiyete göre   görev  ve  yetkilerinin  tanımlandığı  maddeye  “Toplumsal
          ayrım yapılamayacağı düzenlenmiştir.                cinsiyet eşitliğini sağlamak için işyerlerinde gereken her
          “Eşit davranma ilkesi                               türlü önlemin alınması ve uygulanması için çalışır, işyer-
          Madde 5 – (Ek: 6/2/2014-6518/57 md.) İş ilişkisinde dil,   lerinde cinsiyet temelli her türlü şiddete karşı mücadele
                                                              eder.” eklemesi yapılmıştır.
          46
          46   T
               Tez-Koop-İş Kadınez-Koop-İş Kadın
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53