Page 55 - Tezkoopiş Kadın

Ev işçileri için çalışma süreci, işçi hakları üzerinden ilerlemediği için birçoğunun
herhangi bir hakkı olup olmadığına dair bilgisi yok. Görüşme yaptığımız ev
işçilerinin çoğu sigortasız çalıştırılıyor. Eşleri sigortalı çalışanlar, eşlerinin
sigortasından faydalanıyor. Ev işçileri ayrıca temel giderlerini ödeyememe
sıkıntısına düştükleri için salgından korunmaktan önce işlerini düşünmek
durumunda kaldıklarını belirtiyor.

Covid-19 salgınının başladığı günden bu yana salgına kar- günlerinin belirsizliği. Bazıları ayda birkaç kere çağırılıyor;
şı alınan önlemlerin tamamında toplumsal cinsiyet boyu- bazıları hiç çağrılmıyor. Ev işçileri için çalışma süreci, işçi
tu göz ardı edilmiştir. Türkiye’de kadın işsizliğinin yüksek- hakları üzerinden ilerlemediği için birçoğunun herhangi bir
liği, sosyal korumadan yoksun olarak çalışanlar arasında hakkı olup olmadığına dair bilgisi yok. Görüşme yaptığımız
kadınların ağırlığı salgın koşullarında iş, gelir ve güvence ev işçilerinin çoğu sigortasız çalıştırılıyor. Eşleri sigortalı ça-
açısından mevcut eşitsizlikleri daha da derinleştirdi lışanlar, eşlerinin sigortasından faydalanıyor. Ev işçileri ayrı-
İmece Ev işçileri Sendikası Covid-19 salgını sürecinde ca temel giderlerini ödeyememe sıkıntısına düştükleri için
yaşadıklarını konuşmak için birebir görüşmeler gerçek- salgından korunmaktan önce işlerini düşünmek durumun-
leştirerek edindiği bilgilere göre; çalışanlar genel olarak da kaldıklarını belirtiyor.
ev işlerinde çalışma saatlerinin uzun olduğundan şikâ- Ev işçileri için çalışma süreci işçi hakları üzerinden ilerle-
yetçiler; öyle ki aralarında günlük on saat çalışanların da mediği için, birçoğunun herhangi bir hakkı olup olmadığına
olduğunu, bazılarının molasının dahi olmadığını, olanların dair bilgisi yok. Kendi hakkı ve ev işçilerinin hakları için mü-
ise yalnızca on beş dakika olduğunu, işverenlerinin tati- cadele veren ev işçisi M.İ., salgın dönemini şöyle özetliyor:
le gidip geldiklerinde biriken ev işlerinin kendilerini zor- ''Ev işçilerinin başta gelen sorunlarından biri kayıt dışı çalış-
ladığını belirtiyorlar. Salgın döneminde çalışanlar ise ev tığımız için hiç bir sosyal hakkımız yok. Geçirdiğim iş kazası
halkının bütün bireylerinin karantinada olmasından dolayı ve sürecinde yürüttüğüm hukuki süreçte birçok haklarımı
ev işlerinin normalin birkaç katı arttığını, bir iş tanımları ol- öğrendim; tabii ki bu yeterli değil. Bir ev işçisi olarak tale-
madığı için ev temizliğinin yanında yemek yapımı, evdeki bim güvenceli iş güvenceli gelecek. Bu salgın döneminde
yaşlı bakımı, hayvan bakımına kadar evin bütün işleriyle hepimizde olduğu gibi en büyük sıkıntımız ekonomi, tabii
ilgilenmek zorunda kaldıklarını dile getiriyorlar. ben emekliyim, eşimi ve oğlumu ücretsiz izne çıkardılar,
Ev işçisi HG bu durumu şöyle özetliyor: ''Hukuki olarak diğer oğlum da asker, evimiz kira, şimdi tek gelirimiz benim
haklarım neler; bilgim de yok. Salgın döneminde birçok 1500 TL emekli maaşım, 850 TL kira artı faturalar... En bü-
yere yardım başvurusu yaptım, geri dönen olmadı, hiç yük sıkıntımız mutfak masrafı, gıda ve temizlik ürünlerinin
destek olmadı, ne belediye ne de kaymakamlık. Bu sal- hepsinin fiyatları iki katına çıktı neredeyse.”
gında hayatımı riske atarak çalışıyorum ama patron evde Ev işçileri temel giderlerini ödeyememe sıkıntısına düştüğü
benim işlerim daha da arttı ekstra işler eklendi, buna rağ- için salgından korunmaktan önce işlerin düşünmek duru-
men maaşımı düşürdüler, çıkarsam iş bulamam korku- munda kaldıklarını belirttiler. Bu konuda ev işçisi M.B'nin
suyla ne derlerse yapıyorum. Evim kira değil ama kredi- açıklaması: ''16 yıldır ev işçisiyim. 18 yıl aradan sonra hamile
sini ödüyorum, maaşım da düştüğü için yetişemiyorum... kaldım ve bu birçok sıkıntı yaşamama neden oldu. İşveren-
Faturalar, mutfak, hele temizlik ürünleri çok pahalı, çok lerime hamileliğimi söyleyemedim işime son verirler diye,
zorlanıyorum. Eşimden ayrıyım, kızımla kendi ayaklarımı- corona sebebiyle eşim işsiz kaldığı için çalışmaya devam
zın üzerinde durmaya çalışıyoruz, çalışmasam başka bir ettim.''
yerden gelirim de yok, aç kalacağız. Çalıştığım evin aklı- İmece Ev İşçileri Sendikası olarak; taleplerimiz, bütün kayıt
nıza gelen tüm işlerini yapıyorum, artı pazar alışverişi, ço- dışı çalışan işçilerin talebidir diyoruz ve herkesi bu sese or-
cukları piyano, voleybol, spor gibi sosyal faaliyetlere de tak olmaya davet ediyoruz.
ben götürüp getiriyorum. ''
• Tüm ev işçilerine koruma sağlamak ve halk sağlığı
Evin bütün işleri ile ilgilenen kadınların ayrıca belirttiği bir yararı açısından diğer işçilerin yararlandığına eşdeğer
durum da günlük yevmiye ücretlerinin düşüklüğü ve iş bir koruma sağlamak ile tüm yetkililer yükümlüdür. Bu

Tez-Koop-İş Kadın 53