Page 41 - Tezkoopiş Kadın

Evden çalışma:

"Görünmezlik"ten, insana yakışır "iş"e...

“Ben ev kadınıyım ve evimizin gelirine katkı sunmamız lazımdı
ama çocuk bakımından gelen çok yüksek masrafları ödemeden...”
Amazon Mekanik Türk İşçisi, Birleşmiş Milletler, 2015

Amazon Mekanik Türk kitle kaynaklı
çalışma platformundaki Amerikalı bir
ev işçisinin neden evden çalışmayı
tercih ettiğine dair bu alıntı, cinsiyetin
ev işi çalışmalarındaki belirleyiciliğini
ortaya koyuyor. Ev, bir işyeri olduğu
için, hane halkındaki cinsiyete dayalı
işbölümü ve bunun ücretli işe girme
konusundaki sonuçları ciddiye alın-
madan bu alıntıda vurgulanan ger-
çekler anlaşılamaz.
Bu zamana kadar, dünyanın her ye-
rinde kadınların evin bakımından so-
rumlu olması beklendi. 2018'de ka-
dınlar ücretsiz bakım işine günde 4
saat 25 dakika ayırırken erkekler için
bu süre 1 saat 23 dakikaydı (kadınlar-
dan 3,2 kat daha az). Ücretsiz bakım
işinin yarattığı farklılık dünyanın tüm
ülkelerinde mevcuttur; ancak bazı bölgelerde diğerlerinden daha belirgindir.
Zamana bağlı karşılaştırıldığında, Amerika’da kadınlar erkeklerden 1.7 kat, Arap devletlerinde 4,7 kat daha
fazla zaman harcadıkları görülüyor. Erkeklerin ücretsiz bakım işine katkısı bazı ülkelerde artmış olsa da
cinsiyetler arası zaman farkı neredeyse hiç azalmadı. Zaman serisi (süreklileşmiş istatistikler) verilerinin
mevcut olduğu 23 ülkede, 1997 ile 2012 arasında yalnızca yedi dakika düşüş görüldü.
Bakım hizmetlerinin bulunmadığı veya erişilemez olduğu yerlerde (pratik ya da mali nedenlerle) ev işi,
kendisini, ev dışındaki ücretli çalışmaya göre daha uygun bir alternatif olarak sunar. Daha aşırı uygulama-
larda kadınlar ev dışında çalıştıkları için damgalanabilir; hatta bunu yapmaları yasaklanabilir. Bazı ülkeler-
de kadınların kamusal alanlarda serbest dolaşımını sınırlayan yasalar vardır ve bu da gelir elde etmeleri
için evden çalışmayı tek geçerli seçenek haline getirmektedir.
Dünya Bankası'nın ‘Kadın, İş ve Hukuk’ datalarına göre; 2020'de; kadınlar 16 ülke ve bölgede evlerini terk
etmeleri konusunda yasal kısıtlamalarla karşı karşıya kaldılar; yüzde 30'dan fazla ülke-bölge ekonomile-
rinin yüzde 90’ında kadınların hareket özgürlüğü bir şekilde kısıtlandı.
Pek çok ülkede, kadınların evdeki ve toplumdaki eşitsiz konumu, ev dışında geleneksel ücretli işlerde
çalışabilen işçilerle rekabet edemezken, kullanılabilir olan ancak bölümlere ayrılmış bir emek havuzu
yaratır. Bu, ev dışında işe erişimde zorluklarla veya ayrımcılıkla karşılaşabilecek engelli çalışanlar için de
geçerlidir. Maaşları ücretli işgücü piyasasındaki kısıtlı fırsatlardan ve birçok ülkenin sosyal yapısındaki dü-
şük konumlarından etkilendiğinden, evde çalışanların kazançları daha düşük olma eğilimindedir. Evden
çalışan kadınların çoğu izole edilmiştir ve çok az veya hiç gelir elde etme seçenekleri kalmamaktadır. Aile
geliri için temel destek elde etmenin bir yolu olarak ev işlerinde çalışırlar ve bu nedenle "emeklerinin eşit
bir şekilde karşılanmasından çok 'hedef kazançlarla' ilgilenmeleri daha olasıdır. Ayrıca, bir gelir elde eder-
ken bazı örnekler onları güçlendirir ve hane halkındaki statülerini yükseltir. Evde varlıklarını sürdürmeleri
geleneksel cinsiyet rollerini de güçlendirebilir.
Bölüm: Cinsiyet ve Ev İşi, Rapor: ILO, Sayfa 10, Çeviri: Tez-Koop-İş Kadın

Tez-Koop-İş Kadın 39